Ragnheiður Lára Guðrúnardóttir segist fagna þeirri umræðu um réttindi foreldra sem fara með sameiginlega forsjá mikið. Umræðuna segir hún vera vísbendingu um að foreldrar vilji hafa jöfn tækifæri á því að taka þátt í lífi barna sinna.
Þegar Ragnheiður var ung voru umgengnismál barna nánast undantekningarlaust með því formi að móðir hafði fulla forsjá barns.
„Þegar ég var lítil stelpa áttu flest skilnaðarbörn bara heima hjá mæðrum sínum. Sum fóru þó til föður síns aðra hvora helgi. Sum fóru bara stundum til föður síns eftir hentugleika. Yfirleitt var það þannig að feðurnir eignuðust svo konur og stofnuðu með þeim fjölskyldu með nýjum börnum,“ skrifar Ragnheiður í pistli sínum á síðunni Skoðun.is
„En þá fóru aðstæður að breytast. Faðirinn, nýja konan og nýja hálfsystkinið urðu að kjarnafjölskyldu. Oft passaði það ekki vel inn í fjölskyldumyndina að fá eitt auka stjúpbarn um helgar. Skilnaðarbarnið varð að „auka“ barni.“
Í pistli sínum greinir Ragnheiður frá sögu vinar síns sem hún segir lýsa veruleika margra barna:
„Þessi vinur minn hélt samt áfram að fara til nýju fjölskyldu föður síns þrátt fyrir nýjar aðstæður hennar. Nýja fjölskyldan átti sínar hefðir og venjur eins og gengur og gerist en hann fékk ekki að taka þátt í þeim. Hann átti ekki sitt glas eins og hálfsystkini sín og hann átti ekki heldur sitt sæti við borðið eins og allir hinir eða sinn stað til að sofa á. Hann svaf bara í sófanum eða á dýnu einhvers staðar. Honum var ekkert endilega boðið þegar einhver átti afmæli. Hann átti ekkert tilkall til heimilis fjölskyldunnar, átti hvorki leikfang, tannbursta, náttföt eða neitt sem hann gat kallað sitt. Hann þvældist með allt það dót sem hann þurfti með sér fram og til baka.“
Vini Ragnheiðar fannst verst að enginn í nýju fjölskyldunni lagði sig fram við að kynnast honum eða sýna honum áhuga.
„Hann fékk bara að vera þarna. Hann fékk eiginlega aldrei að gera neitt einn með föður sínum og aldrei sýndi stjúpmóðir hans að hún vildi kynnast honum betur og rækta sín tengsl við hann. Honum leið eins og hann væri annars flokks. Það hlyti að vera eitthvað að honum fyrst að föður hans og stjúpmóður þótti meira til hálfsystkina hans koma.“
Ólst vinur Ragnheiðar því upp við þá hugsun að hann væri gallaður. Eitthvað hlyti að vera að honum.
„Svona hélt þetta áfram þangað til að vinur minn var orðinn fullorðinn. Alltaf var þessi tilfinning innra með honum að hann væri einfaldlega ekki nógu góður. Faðirinn og fjölskyldan hans virtust heldur ekki vera neitt sérstaklega stolt af því sem hann tók sér fyrir hendur eða af því hvernig manneskja hann var.“
Minnist Ragnheiður þess þegar fjölskylda föður vinar hennar fór reglulega í fjölskyldumyndartökur án hans. Myndirnar voru svo skoðaðar í næstu heimsókn vinar hennar og virtist engin taka eftir því að það vantaði einhvern inn á fjölskyldumyndina.
„Enginn nema vinur minn.“
Ragnheiður tekur það fram að sögunni hafi lítillega verið breytt til þess að afmá persónueinkenni en að allar staðreyndir séu sannar.
„Þessi hlið er saga barnsins og upplifun þess á æsku sinni og uppvexti. Með þessari sögu vil ég biðja þig foreldri gott um að passa að börnin þín verði ekki „auka börn“ þó þú búir ekki lengur með þeim. Ekki heldur ef þau eru „bara“ stjúpbörnin þín.“
Biður Ragnheiður foreldra að passa sig á því að mynda tengsl við þau börn sem þau eiga og bera ábyrgð á.
„Ekki taka barninu þínu sem sjálfgefnu. Ef það kemur bara aðra hvora helgi leyfðu því þá að finna að það eigi líka heimili hjá þér. Fagnaðu komu þess. Láttu það vita hvað það er gott að fá það. Passaðu að barnið eigi sér sinn stað á heimilinu. Helst herbergi, ef ekki þá allavega fastan stað til að sofa á, leikföng sem það á sjálft. Búðu til venjur með barninu þínu sem þið kannski bara eigi tvö saman. Láttu því finnast það verðskuldað, mikilvægt og að það hafi sitt að leggja í að gera fjölskylduna betri. Umfram allt láttu því finnast það vera hluti af fjölskyldunni og að það eigi jafn mikinn sess og aðrir fjölskyldumeðlimir.“